پایتخت، از شلوغی روزمره تا میراث ماندگار
عضویت تهران در مجمع شهرهای تاریخی نه‌تنها به رسمیت شناختن جایگاه تاریخی پایتخت است، بلکه بستری برای بهره‌گیری از تجارب شهرهای دیگر، جلب مشارکت شهروندان و تقویت گردشگری شهری محسوب می‌شود؛ مسیری که می‌تواند تهران را از یک کلان‌شهر شلوغ به مقصدی فرهنگی و تاریخی در ذهن مردم ایران و گردشگران تبدیل کند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از تهران، پایتخت ایران با وجود قدمت چندصدساله امروز به عنوان یکی از اعضای رسمی مجمع شهرهای تاریخی ایران شناخته می‌شود؛ جایگاهی که نه‌تنها به واسطه آثار برجای‌مانده از دوران قاجار و صفوی است، بلکه به دلیل نقش نمادین این آثار در شکل‌گیری هویت فرهنگی پایتخت، اهمیت ویژه‌ای دارد.
هرچند تهران در مقایسه با شهرهایی همچون اصفهان، شیراز یا یزد، سابقه تاریخی طولانی ندارد، اما آنچه از گذشته‌اش باقی مانده، بازتابی از تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ایران در قرون اخیر است و می‌تواند به عنوان پیوندی زنده میان تاریخ و زندگی شهری امروز، در رونق گردشگری و تقویت حس تعلق شهروندان نقش‌آفرینی کند.
تهران با چالش‌هایی جدی روبه‌رو است؛ جمعیت بالا، آلودگی هوا، توسعه بی‌رویه شهری و فرسایش طبیعی آثار تاریخی این شهر را بیش از پیش در معرض تخریب قرار داده‌اند، در چنین شرایطی حفاظت از میراث فرهنگی نه‌تنها نیازمند سیاست‌گذاری دقیق، بلکه مستلزم مشارکت فعال شهروندان است.
تجربه نشان داده است برنامه‌هایی با محوریت مردم از جمله آموزش عمومی، کمپین‌های حفاظت شهری و بهره‌گیری از ظرفیت نهادهای محلی، می‌تواند نقش مؤثری در حفظ و احیای این آثار ایفا کنند، در همین راستا مجمع شهرهای تاریخی ایران به عنوان نهادی ملی، بستری برای تبادل تجربه میان شهرداران و مدیران شهری فراهم کرده است.
این مجمع با پشتوانه حقوقی از سوی وزارت کشور و سازمان شهرداری‌ها، توان اجرایی لازم برای پیگیری مصوبات و تبدیل آن‌ها به برنامه‌های عملیاتی را دارد، از سوی دیگر حضور فعال مقامات ارشد شهری در نشست‌های مجمع، نویدبخش استمرار فعالیت‌ها و تقویت انسجام میان شهرهای عضو است.
یکی از ویژگی‌های مهم این مجمع تدوین معیارهای دقیق برای عضویت شهرها است و تنها شهرهایی با بافت تاریخی مصوب و ظرفیت اجرایی مشخص می‌توانند به عضویت آن در بیایند، رویکردی که از گسترش بی‌رویه و کاهش کیفیت فعالیت‌ها جلوگیری و جایگاه مجمع را به عنوان یک نهاد تخصصی تثبیت می‌کند.
انتخاب شهرهای جدید نیز بر پایه مباحث کارشناسی و فنی صورت می‌گیرد تا هم‌افزایی میان شهرهای تاریخی به شکلی هدفمند و مؤثر شکل گیرد.
شکل‌گیری الگوهای بومی برای مدیریت میراث فرهنگی کلان‌شهرها
سید احمد علوی، رئیس کمیسیون گردشگری شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به اهمیت تهران به عنوان پایتخت سیاسی و اقتصادی کشور به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: تهران دارای آثار تاریخی و فرهنگی مهمی است و می‌تواند از تجارب موفق شهرهایی همچون اصفهان، تبریز یا کرمان در زمینه مرمت و بازآفرینی آثار تاریخی بهره‌مند شود.
وی می‌افزاید: این تبادل تجربه، نه‌تنها به ارتقای کیفیت حفاظت شهری کمک می‌کند، بلکه زمینه‌ساز شکل‌گیری الگوهای بومی برای مدیریت میراث فرهنگی در کلان‌شهرها خواهد بود.
رئیس کمیسیون گردشگری شورای اسلامی شهر تهران عنوان می‌کند: حفاظت از هویت تاریخی تهران تنها یک وظیفه اداری نیست بلکه ضرورتی فرهنگی و اجتماعی است که با مشارکت مردم، حمایت نهادهای ملی و بهره‌گیری از دانش تخصصی، می‌تواند به نقطه‌ای روشن در مسیر توسعه پایدار شهری تبدیل شود.
علوی تاکید می‌کند: مجمع شهرهای تاریخی ایران با ظرفیت‌های حقوقی، اجرایی و کارشناسی خود بستری مناسب برای تحقق این هدف است.
جلب توجه موقعیت تاریخی و فرهنگی تهران
علی سیاری، کارشناس گردشگری به خبرنگار ایمنا عنوان می‌کند: حضور تهران در مجمع شهرهای تاریخی ایران فرصتی بی‌نظیر برای بازتعریف نگاه عمومی به پایتخت است، شهری که بیشتر با شلوغی، آلودگی و ساخت‌وسازهای بی‌وقفه شناخته می‌شود، اما در دل خود گنجینه‌ای از میراث فرهنگی و تاریخی دارد که می‌تواند به یکی از ارکان هویتی و گردشگری آن تبدیل شود.
وی اضافه می‌کند: تهران با وجود قدمت کمتر، آثار تاریخی مهمی را در خود جای داده است؛ بناهایی همچون کاخ گلستان، عمارت مسعودیه، سردر باغ ملی، بازار تهران و ده‌ها خانه تاریخی که هریک روایتگر بخشی از تاریخ معاصر ایران هستند.
کارشناس گردشگری عنوان می‌کند: این آثار اگرچه در مقایسه با شهرهایی همچون اصفهان یا شیراز از نظر قدمت محدودتر است، اما از نظر فرهنگی و اجتماعی، بازتابی از تحولات مدرن ایران به حساب می‌آید و می‌تواند در جذب گردشگران داخلی و خارجی نقش‌آفرینی کند.
سیاری تصریح می‌کند: عضویت تهران در مجمع شهرهای تاریخی نه‌تنها به معنای پذیرش رسمی جایگاه تاریخی این شهر است، بلکه بستری برای بهره‌گیری از تجارب موفق دیگر شهرها در زمینه حفاظت، مرمت و معرفی آثار تاریخی فراهم می‌کند، این همکاری‌ها می‌تواند به تدوین برنامه‌های مشترک، برگزاری رویدادهای فرهنگی و اجرای پروژه‌های مشارکتی منجر شود که در نهایت، توجه شهروندان و گردشگران را به ظرفیت‌های تاریخی تهران جلب خواهد کرد.
مجمع شهرهای تاریخی ایران با ظرفیت‌های حقوقی، اجرایی و کارشناسی خود بستری مناسب برای تحقق این هدف است
وی تاکید می‌کند: حضور تهران در مجمع شهرهای تاریخی می‌تواند به تقویت مطالبه‌گری عمومی در حوزه میراث فرهنگی منجر شود، زمانی که مردم شاهد باشند پایتخت به‌عنوان یک شهر تاریخی شناخته شده در سطح ملی برای حفاظت از آثارش برنامه‌ریزی دارد، انگیزه بیشتری برای مشارکت در حفظ این میراث خواهند داشت.
کارشناس حوزه گردشگری می‌گوید: این مشارکت می‌تواند از طریق کمپین‌های مردمی، آموزش‌های شهری، گردشگری مسئولانه و حتی نظارت اجتماعی بر پروژه‌های مرمتی شکل گیرد.
وی تاکید کرد: تهران با بهره‌گیری از ظرفیت‌های مجمع شهرهای تاریخی، می‌تواند چهره‌ای تازه از خود به نمایش بگذارد؛ چهره‌ای که نه‌تنها پایتخت کشور است، بلکه به‌عنوان یک مقصد فرهنگی و تاریخی، در ذهن مردم ایران و گردشگران بین‌المللی تثبیت شود. این مسیر، نیازمند هم‌افزایی میان مدیریت شهری، نهادهای فرهنگی، جامعه مدنی و خود شهروندان است؛ اما گام نخست آن، همین پذیرش و حضور در مجمعی است که میراث تاریخی را سرمایه‌ای ملی می‌داند.
به گزارش ایمنا، تهران با تکیه بر پیشینه‌ای غنی و نگاهی رو به آینده، اکنون فرصتی بی‌نظیر در اختیار دارد تا از دل هیاهوی کلان‌شهری چهره‌ای فرهنگی و الهام‌بخش از خود ترسیم کند، چهره‌ای که نه‌تنها شهروندانش به آن افتخار کنند، بلکه در ذهن گردشگران نیز به‌عنوان مقصدی ماندگار نقش ببندد.
کد خبر 914432