دفن غیراصولی پسماند تهدیدی برای سلامت عمومی در چهارمحال و بختیاری
شهرکرد- رهاسازی زباله در محل‌های غیربهداشتی، موجب گسترش بیماری‌های عفونی و آلودگی منابع آب در استان چهارمحال و بختیاری می‌شود.
خبرگزاری مهر، گروه استانها – مرضیه عالی پور: استان چهارمحال و بختیاری با طبیعتی کوهستانی، منابع آبی فراوان و پوشش گیاهی متنوع، یکی از مناطق زیبا و حساس زیست‌محیطی کشور محسوب می‌شود. با این حال، در سال‌های اخیر معضل دفن غیراصولی پسماند به یکی از چالش‌های جدی این استان تبدیل شده است؛ چالشی که نه‌تنها سلامت عمومی را تهدید می‌کند، بلکه اکوسیستم‌های طبیعی را نیز در معرض آسیب‌های جبران‌ناپذیر قرار داده است.
بر اساس آمارهای رسمی، روزانه صدها تن زباله در شهرستان‌های مختلف استان تولید می‌شود که بخش عمده‌ای از آن بدون تفکیک، پردازش یا دفن بهداشتی، در محل‌هایی فاقد استانداردهای زیست‌محیطی رها می‌شود. این وضعیت موجب آلودگی خاک، منابع آب زیرزمینی و گسترش بیماری‌های مرتبط با پسماند شده است.
در حالی که قانون مدیریت پسماند، وظیفه اصلی ساماندهی این حوزه را بر عهده شهرداران و دهیاران گذاشته، نبود زیرساخت‌های مناسب، کمبود بودجه، و ضعف نظارت موجب شده تا بسیاری از نقاط استان با انباشت زباله‌های شهری و روستایی مواجه باشند. طبق گزارش اداره کل محیط زیست استان، بیش از ۱۸۰ محل دفن پسماند در چهارمحال و بختیاری فاقد استانداردهای لازم هستند.
طرح جامع و تفصیلی مدیریت پسماند که قرار بود تا خرداد ۱۴۰۳ تدوین و تا خرداد ۱۴۰۴ اجرایی شود، هنوز به مرحله نهایی نرسیده است. این تأخیر، روند اصلاح دفن غیراصولی را کند کرده و سرمایه‌گذاران حوزه بازیافت را با بلاتکلیفی مواجه ساخته است. در همین حال، برخی شهرداری‌ها و بخشداران نیز به دلیل عدم رعایت اصول دفن، با اخطارهای قانونی و حتی تشکیل پرونده قضائی روبه‌رو شده است.
دفن غیراستاندارد پسماند در چهارمحال و بختیاری باید پایان یابد
محسن کریمی مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به ضرورت ساماندهی وضعیت پسماند در استان، از تأخیر در تدوین و اجرای طرح جامع و تفصیلی مدیریت پسماند انتقاد کرد و خواستار تسریع در روند اجرایی آن شد.
وی اظهار داشت: بر اساس ماده ۷ قانون مدیریت پسماند، مسئولیت اصلی مدیریت پسماند بر عهده شهرداران و دهیاران است و طبق ماده ۲۳ همان قانون، سازمان حفاظت محیط زیست وظیفه نظارت عالیه بر این روند را دارد.
مدیرکل محیط زیست چهارمحال و بختیاری افزود: در سال‌های گذشته، موضوع تدوین طرح جامع و تفصیلی پسماند استان در کارگروه‌های تخصصی مطرح شد و این طرح در کانون ملی پسماند کشور نیز به تصویب رسید. طبق مصوبات، مقرر شده بود تا خرداد ۱۴۰۳ این طرح تدوین و تا خرداد ۱۴۰۴ وارد مرحله اجرا شود، اما متأسفانه علیرغم پیگیری‌های مستمر، هنوز تدوین نهایی آن انجام نشده است.
کریمی با اشاره به اقدامات انجام‌شده در این زمینه گفت: با تلاش‌های اداره کل محیط زیست استان، سه سرمایه‌گذار در حال دریافت مجوز تأسیس و آغاز عملیات اجرایی هستند. یکی از این سرمایه‌گذاران در شهرستان کیار با هدف پیرولیز پسماند، مدیریت پسماند چهار شهرستان کیار، فارسان، اردل و کوهرنگ را بر عهده خواهد گرفت. همچنین یک سرمایه‌گذار دیگر در سه شهرستان جنوبی مجوز احداث واحد بازیافت و کمپوست را دریافت کرده و در حال اجرای مراحل مقدماتی است.
وی ادامه داد: شهرداری شهرکرد نیز به‌عنوان متولی پسماند مرکز استان، در حال نصب تجهیزات بازیافت و کمپوست است تا بتواند پسماند شهرستان‌های شهرکرد، بن و سامان را مدیریت کند.
مدیرکل محیط زیست استان با تأکید بر اهمیت تفکیک از مبدا تصریح کرد: اجرای طرح تفکیک از مبدا یکی از زیرساخت‌های اصلی مدیریت پسماند است که باید با همکاری نهادهای فرهنگی مانند صدا و سیما، آموزش و پرورش و سایر دستگاه‌های مرتبط عملیاتی شود. در صورت عدم اجرای این بخش، کیفیت کمپوست تولیدی و مواد اولیه صنعت بازیافت به‌شدت کاهش خواهد یافت.
کریمی در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت فعلی دفن زباله در استان گفت: متأسفانه در حال حاضر کلیه پسماندهای تولیدی استان به‌صورت غیراستاندارد، غیر اصولی و غیر بهداشتی دفن و تلمبار می‌شوند. اداره کل محیط زیست استان ضمن پایش مستمر، اخطارهای لازم را به شهرداران و دهیاران داده و در برخی موارد نیز اقدام به طرح دعوی حقوقی کرده است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: امیدواریم با تدوین نهایی و اجرای طرح جامع و تفصیلی پسماند، راه‌اندازی واحدهای بازیافت و کمپوست، و حذف روش‌های سنتی دفن، بتوانیم مدیریت اصولی پسماند را در سطح استان محقق کنیم.
ادامه دفن غیراصولی، استان را با بحران‌های زیست‌محیطی و بهداشتی مواجه خواهد کرد
فاضل محمدی‌مقدم عضو هیئت علمی دانشگاه در گفتگو با خبرنگار مهر، با نگاه تخصصی به موضوع دفن پسماند، آن را یکی از عوامل اصلی تهدید سلامت عمومی در استان می‌داند.
وی تصریح کرد: بررسی‌های ما نشان می‌دهد که مکان‌یابی محل‌های دفن زباله در بسیاری از شهرها و روستاهای استان، مطابق با اصول بهداشتی و زیست‌محیطی نیست. این موضوع موجب نفوذ شیرابه‌ها به منابع آب زیرزمینی و گسترش بیماری‌های عفونی شده است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: دفن غیراصولی پسماند، علاوه بر آلودگی محیط، موجب افزایش جمعیت حشرات ناقل، جوندگان و بوی نامطبوع در مناطق مسکونی شده است. این وضعیت به‌ویژه در فصل گرما تشدید می‌شود و سلامت کودکان، سالمندان و بیماران را به خطر می‌اندازد.
محمدی‌مقدم با اشاره به طرح مطالعاتی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد گفت: ما طرحی با رویکرد ایجاد ارزش افزوده از پسماند و تولید انرژی تجدیدپذیر ارائه داده‌ایم که می‌تواند بخشی از مشکلات استان را حل کند. اما برای اجرای آن نیاز به حمایت مالی، همکاری شهرداری‌ها و تصویب در کارگروه‌های استانی داریم.
وی تأکید می‌کند که آموزش عمومی و فرهنگ‌سازی نقش کلیدی در کاهش تولید پسماند و تفکیک از مبدا دارد. تا زمانی که مردم نسبت به اهمیت تفکیک زباله، کاهش مصرف پلاستیک و بازیافت آگاه نباشند، هیچ طرحی موفق نخواهد بود. ما باید از مدارس، رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی برای آموزش استفاده کنیم.
این استاد دانشگاه هشدار داد: ادامه دفن غیراصولی، استان را با بحران‌های زیست‌محیطی و بهداشتی مواجه خواهد کرد. اگر امروز اقدام نکنیم، فردا با هزینه‌های سنگین‌تری روبه‌رو خواهیم شد.
تفکیک از مبدا بدون آموزش عمومی و فرهنگ‌سازی، عملاً شکست‌خورده خواهد بود
علی احمدی با سابقه فعالیت در تدوین طرح‌های جامع مدیریت پسماند در چند استان کشور در گفتگو با خبرنگار مهر، وضعیت چهارمحال و بختیاری را نگران‌کننده اما قابل اصلاح» توصیف می‌کند.
وی تصریح کرد: دفن غیراصولی پسماند در این استان، نتیجه یک زنجیره ناکارآمدی است؛ از نبود زیرساخت‌های فنی گرفته تا ضعف در هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی. متأسفانه در بسیاری از شهرستان‌ها، محل دفن زباله نه‌تنها فاقد استانداردهای بهداشتی است، بلکه در نزدیکی منابع آبی یا اراضی کشاورزی قرار دارد که خطرات آن چند برابر می‌شود.
احمدی با اشاره به تجربه‌های موفق در استان‌های همجوار افزود: در استان‌هایی مانند همدان و کرمانشاه، با اجرای طرح‌های تفکیک از مبدا، احداث واحدهای کمپوست و جذب سرمایه‌گذار در حوزه بازیافت، توانستند بخش قابل توجهی از پسماند را به چرخه تولید بازگردانند. این تجربه‌ها نشان می‌دهد که اگر اراده مدیریتی وجود داشته باشد، می‌توان با بودجه محدود هم اقدامات مؤثری انجام داد. در چهارمحال و بختیاری، ظرفیت‌های خوبی برای اجرای چنین طرح‌هایی وجود دارد، اما نیازمند انسجام مدیریتی و حمایت قانونی است.
احمدی با اشاره به اینکه مشارکت مردم در موفقیت طرح‌های پسماند حیاتی است گفت: تفکیک از مبدا بدون آموزش عمومی و فرهنگ‌سازی، عملاً شکست‌خورده خواهد بود. باید از ظرفیت رسانه‌های محلی، مدارس، مساجد و سازمان‌های مردم‌نهاد برای آموزش استفاده کرد. مردم باید بدانند که هر کیسه زباله‌ای که بدون تفکیک رها می‌شود، می‌تواند منبع آلودگی، بیماری و هزینه‌های سنگین برای جامعه باشد.
وی با انتقاد از تأخیر در تدوین طرح جامع و تفصیلی پسماند استان افزود: این طرح باید نه‌تنها شامل مکان‌یابی اصولی محل‌های دفن، بلکه شامل برنامه‌های اجرایی، زمان‌بندی، بودجه‌بندی و شاخص‌های ارزیابی باشد. اگر این طرح صرفاً در حد یک سند مطالعاتی باقی بماند، هیچ تغییری در وضعیت فعلی ایجاد نخواهد شد. باید ضمانت اجرایی، نظارت مستمر و گزارش‌دهی دوره‌ای در آن لحاظ شود.
احمدی خاطرنشان کرد: چهارمحال و بختیاری با توجه به موقعیت جغرافیایی، منابع طبیعی و جمعیت محدود، می‌تواند به الگویی موفق در مدیریت پسماند تبدیل شود. اما این مسیر نیازمند همکاری همه‌جانبه، شفافیت در عملکرد، و استفاده از دانش تخصصی است. اگر امروز اقدام نکنیم، فردا با بحران‌های زیست‌محیطی و بهداشتی جدی‌تری روبه‌رو خواهیم شد.
به گزارش خبرنگار مهر، دفن غیراصولی پسماند در چهارمحال و بختیاری، نه‌تنها یک چالش زیست‌محیطی بلکه یک بحران اجتماعی و بهداشتی است که نیازمند اقدام فوری و هماهنگ میان دستگاه‌های اجرایی، نهادهای نظارتی و جامعه مدنی است. با وجود قوانین مشخص و مصوبات ملی، نبود زیرساخت‌های اجرایی و تأخیر در تدوین طرح جامع، روند اصلاح این وضعیت را کند کرده است.
سرمایه‌گذاری در حوزه بازیافت و کمپوست، اگرچه آغاز شده، اما هنوز به مرحله عملیاتی نرسیده و نیازمند حمایت‌های قانونی، مالی و فرهنگی است. مشارکت بخش خصوصی، همراه با نظارت دقیق سازمان محیط زیست، می‌تواند مسیر مدیریت اصولی پسماند را هموار کند.
تفکیک از مبدا، به‌عنوان یکی از ارکان اصلی مدیریت پسماند، باید در اولویت قرار گیرد. اجرای این طرح بدون مشارکت مردم و آموزش عمومی ممکن نیست. رسانه‌ها، مدارس و سازمان‌های مردم‌نهاد باید نقش فعالی در فرهنگ‌سازی ایفا کنند.
شهرداران و دهیاران، به‌عنوان مسئولان اجرایی، باید پاسخ‌گو باشند و با رعایت اصول دفن بهداشتی، از آسیب‌های بیشتر جلوگیری کنند. اخطارهای قانونی و تشکیل پرونده‌های قضائی نشان‌دهنده جدیت سازمان محیط زیست در برخورد با تخلفات است.
در کنار اقدامات اجرایی، باید به مطالعات علمی و تجربیات موفق سایر استانها توجه شود. استفاده از فناوری‌های نوین، مکان‌یابی اصولی و بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر می‌تواند راه‌حل‌های پایدار ارائه دهد.
در نهایت، مدیریت پسماند در چهارمحال و بختیاری نیازمند یک اراده جمعی، برنامه‌ریزی دقیق و اجرای منسجم است. اگر امروز برای اصلاح دفن غیراصولی اقدام کنیم، فردا می‌توانیم از محیطی سالم‌تر، جامعه‌ای آگاه‌تر و آینده‌ای پایدارتر بهره‌مند شویم.
کد خبر 6630460
-
معضلی به نام طلای کثیف/ اما و اگرهای مدیریت پسماند در چهارمحال و بختیاری
-
خشت‌های کَج برای زیرساخت مدیریت پسماند در شهرکرد
-
تولید و جمع‌آوری روزانه ۳۵ تن زباله در شهرکرد
-
آغاز ساخت کارخانه بازیافت از ماه آینده در چهارمحال و بختیاری
-
مشاهده آثار شکنجه شدید برپیکرهای شهدای فلسطینی؛«فورا تحقیقات آغاز شود»
-
اخطار سازمان حمایت به خودروسازان؛ با متخلفان برخورد می‌شود
-
متهم تیراندازی به سمت یک خودرو در هویزه بازداشت شد
-
لشکر تراپیست‌های اینستاگرامی
-
حاجی پور: ۹۰ درصد از منابع آبی انگوت در بخش کشاورزی مصرف می‌شود
-
زارعی: اتوبوس‌های شهری اردبیل به کارت بلیط الکترونیک مجهز شدند
-
قضاوت حساس برای برادران حیدری در هفته هشتم لیگ برتر فوتبال
-
جنگ گزینه شکست ترامپ
-
عزیزی: ربع‌رشیدی نیازمند رویکردی ملی در احیا و مدیریت است
-
فرحبخش: مجلس دانش آموزی تمرینی از مردم سالاری و دموکراسی است
-
تصادفی عجیب در یکی از محلات بندرعباس
-
ترکیب احتمالی استقلال مقابل الوحدات/ اعتماد ساپینتو به جوانان
-
جدی‌ترین پیامدهای پوکی استخوان را بشناسید
-
ادعاهای وزیر خارجه آمریکا علیه ایران در گفتگو با نخست‌وزیر عراق
-
۴۶ سناتور خطاب به ترامپ: با الحاق کرانه باختری به اسرائیل مخالفیم
-
پیروزی فردین طلایی برابر حریف ارمنستانی و کسب مدال طلای امیدهای جهان
-
ترامپ: هنوز تصمیم نگرفته‌ام که با پوتین دیدار کنم یا خیر
-
حمله تروریست‌ها به غرب ادلب در سوریه
-
پایان بی‌نظمی تردد خودروهای خارجی در مناطق آزاد
-
پیش‌بینی هواشناسی ۳۰ مهر؛ تداوم فعالیت سامانه بارشی تنها در شمال ایران
-
روزنامه‌های ورزشی چهارشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۴
-
روزنامه‌های اقتصادی چهارشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۴
-
روزنامه‌های صبح چهارشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۴
-
روزنامه‌های ورزشی سه‌شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۴
-
روزنامه‌های اقتصادی سه‌شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۴
- سرور اچ پی
- مانتو
- هتل های تهران
- حرف آخر
- مهرینو
- تهران تایمز
- روزنامه آگاه