بیرجند- محمد مسینایی، چهره‌ای جهانی از دانشگاه بیرجند، با پژوهش‌های کاربردی در حوزه معدن، گنج علم بومی را به جهان شناسانده است؛ گنجی که در استان بهره گیری از آن مورد بی توجهی قرار گرفته است.

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: محمد مسینایی از اساتید برجسته دانشگاه بیرجند است که پژوهش‌های علمی مختلف را در راستای نیاز جامعه به ثبت رسانده است. تلاش علمی وی باعث شد که نامش در بین یکی از دو درصد دانشمندان برتر جهان قرار گیرد.

به همین بهانه گفتگویی با این دانشمند برجسته انجام دادیم.

* لطفاً از مسیر علمی خود از دوران تحصیل تا رسیدن به جایگاه فعلی به عنوان یکی از دو درصد دانشمندان برتر جهان بفرمائید.

اینجانب محمد مسینایی، متولد اول شهریور ۱۳۵۷ در شهر بیرجند هستم و تحصیلات ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان خود را در بیرجند گذراندم.

در سال ۱۳۷۵ در رشته مهندسی معدن-استخراج دانشگاه شهید باهنر کرمان پذیرفته شدم و پس از اتمام دوره کارشناسی، در سال ۱۳۷۹ با کسب رتبه ۲ کنکور کارشناسی ارشد در رشته فرآوری مواد معدنی دانشگاه تهران پذیرفته شدم.

پس از اتمام دوره کارشناسی ارشد، در سال ۱۳۸۲ در کنکور دکتری دانشگاه تهران در همان رشته پذیرفته شدم و دوره دکتری خود را با موفقیت به پایان رساندم و همچنین از مهرماه ۱۳۸۷ تاکنون، به عنوان عضو هیئت علمی در گروه مهندسی معدن، پردیس مهندسی دانشگاه بیرجند مشغول به کار هستم. رتبه علمی اینجانب دانشیار است.

*در لیست جهانی دانشمندان برتر قرار گرفتن، افتخاری بزرگ است؛ به نظر شما چه عواملی در موفقیت علمی شما بیشترین نقش را داشته است؟

در فهرست جهانی دانشمندان برتر قرار گرفتن، بدون تردید نتیجه مجموعه‌ای از عوامل است که در طول زمان شکل گرفته‌اند.

در درجه نخست، علاقه و پشتکار در پژوهش نقش اساسی داشته است چرا که از آغاز فعالیت دانشگاهی، همواره تلاش کرده‌ام مسائل صنعتی و واقعی کشور را با دیدی پژوهشی بررسی کنم تا تحقیقاتم علاوه بر ارزش علمی، کاربرد عملی و اثرگذاری صنعتی نیز داشته باشند.

عامل دوم، کار گروهی و تعامل با سایر همکاران در گروه⁠های دیگر است. بسیاری از دستاوردهای علمی حاصل همکاری با سایر همکاران دانشگاهی بوده است.

این تعاملات منجر به ایده‌های نو و پیشرفت‌های مداوم در مسیر پژوهش شده‌اند. تعهد، نظم و علاقه زیاد به حل مشکلات صنعتی کشور از جمله دیگر عوامل اصلی موفقیت بوده است و همچنین تمرکز بر انتشار مقالات باکیفیت در مجلات معتبر بین‌المللی و شرکت فعال در پروژه‌های صنعتی و پژوهشی نیز به دیده شدن نتایج علمی کمک کرده است.

*محور اصلی تحقیقات و فعالیت‌های پژوهشی شما در حوزه مهندسی معدن چیست و چه تأثیری بر صنعت معدن کشور یا استان داشته است؟

محور اصلی فعالیت‌های پژوهشی من فرآوری مواد معدنی است. تمرکز اصلی تحقیقاتم بر بهینه‌سازی فرایندهای تغلیظ، جدایش و بازیابی مواد معدنی و همچنین ارتقای بهره‌وری واحدهای صنعتی در کشور و استان است.

اغلب پروژه‌های تحصیلات تکمیلی که با راهنمایی من انجام می‌شوند، با نیازهای واقعی صنایع معدنی تعریف شده و هدف آن‌ها رفع مشکلات عملیاتی و بهبود عملکرد مدارهای فرآوری است.

نتایج این تحقیقات در موارد متعددی منجر به بهبود راندمان، کاهش مصرف انرژی و افزایش بازیابی مواد باارزش در واحدهای صنعتی کشور شده است.

خراسان جنوبی از نظر ذخایر معدنی بسیار غنی است. به نظر شما ظرفیت‌های معدنی استان تا چه اندازه در مسیر علمی و فناورانه مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند؟

استان خراسان جنوبی از نظر تنوع و غنای ذخایر معدنی یکی از مناطق شاخص کشور است، اما ظرفیت‌های معدنی آن هنوز به طور کامل در مسیر علمی و فناورانه مورد بهره‌برداری قرار نگرفته‌اند.

در سال‌های اخیر گام‌های مؤثری در جهت شناسایی، استخراج و فرآوری برداشته شده و بسیاری از معادن به بهره⁠ برداری رسیده ⁠اند، اما برای دستیابی به ارزش افزوده واقعی، نیاز به توسعه زیرساخت‌های تحقیقاتی، انتقال فناوری و ارتباط مؤثرتر میان دانشگاه و صنعت وجود دارد.

با وجود پتانسیل علمی بالا و توان تخصصی اساتید دانشگاه بیرجند، متأسفانه صنایع معدنی استان تمایل چندانی به همکاری با دانشگاه بیرجند نشان نداده‌اند و همچنان ترجیح می‌دهند پروژه‌های پژوهشی و مطالعات فنی خود را به دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی مستقر در تهران واگذار کنند.

این در حالی است که بسیاری از نیازهای فناورانه این صنایع می‌تواند با همکاری نزدیک با دانشگاه بیرجند و استفاده از ظرفیت‌های بومی، با هزینه کمتر و اثربخشی بیشتر برطرف شود.

*یکی از چالش‌های کشور، فاصله میان دانشگاه و صنعت است. از نگاه شما چگونه می‌توان این شکاف را در حوزه معدن کاهش داد؟

برای کاهش فاصله میان دانشگاه و صنعت در حوزه معدن، پیش از هر چیز باید نگاه دو طرف به همکاری علمی و صنعتی تغییر کند.

صنعت باید دانشگاه را به عنوان بازوی فکری و حل‌کننده مسائل واقعی خود بشناسد و دانشگاه نیز باید از فضای صرفاً تئوریک فاصله گرفته و به سمت پژوهش‌های کاربردی و مسئله‌محور حرکت کند.

یکی از راهکارهای مؤثر، تعریف پروژه‌های تحقیقاتی مشترک میان دانشگاه و صنایع معدنی است که در آن، نیاز واقعی صنعت مبنای کار قرار گیرد و دانشگاه نقش علمی و فناورانه خود را ایفا کند.

همچنین، حضور فعال اعضای هیئت علمی و دانشجویان در واحدهای صنعتی از طریق دوره‌های کارآموزی، بازدیدهای تخصصی و اجرای پایان‌نامه‌های صنعتی می‌تواند درک متقابل را افزایش دهد.

از سوی دیگر، باید یادآور شد که بر اساس قوانین موجود، معادن و صنایع معدنی در صورت انجام پروژه‌های تحقیقاتی با دانشگاه‌ها، می‌توانند از بخشودگی‌های حقوق دولتی و مالیاتی برخوردار شوند، اما با وجود این مشوق‌ها، متأسفانه بسیاری از معادن ترجیح می‌دهند پروژه‌های پژوهشی خود را به دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی تهران واگذار کنند و از ظرفیت علمی و فنی دانشگاه‌های استان‌ها، از جمله دانشگاه بیرجند، کمتر بهره ببرند.

در نهایت، تقویت سیاست‌های تشویقی، ایجاد مراکز مشترک نوآوری معدنی در استان‌ها، و الزام صنایع به همکاری با دانشگاه‌های بومی می‌تواند به کاهش این شکاف و توسعه پایدار بخش معدن کشور کمک شایانی کند.

*آیا پروژه یا طرح خاصی در همکاری با شرکت‌ها یا سازمان‌های معدنی استان داشته‌اید که دستاورد قابل توجهی به همراه داشته باشد؟

متأسفانه اغلب واحدهای صنعتی و معدنی استان تمایل چندانی به همکاری با دانشگاه بیرجند ندارند.

با این حال، مجتمع زغال‌سنگ پروده طبس در سال‌های اخیر همکاری بسیار مؤثری با اینجانب و گروه فرآوری مواد معدنی دانشگاه بیرجند داشته است و در قالب چندین پروژه صنعتی مشترک، مطالعات و اصلاحاتی در بخش‌های مختلف کارخانه زغالشویی انجام شده که نتایج آن به افزایش کارایی و راندمان فرآیندهای کارخانه منجر شده است.

یکی از آخرین پروژه‌های انجام‌شده، بهینه‌سازی مدار آبگیری باطله در کارخانه زغالشویی در طبس بود که با اصلاح پارامترهای عملیاتی و طراحی آزمایش‌های صنعتی، توانستیم رطوبت کیک باطله خروجی کارخانه را حدود ۵ درصد کاهش دهیم.

این دستاورد از نظر اقتصادی و عملیاتی بسیار ارزشمند بود و نشان داد که همکاری نزدیک میان دانشگاه و صنعت می‌تواند به نتایج ملموس و قابل‌توجهی منجر شود.

*به عنوان استاد باسابقه دانشگاه بیرجند، وضعیت آموزش و تربیت نیروی متخصص در رشته مهندسی معدن را در دانشگاه‌های منطقه چگونه ارزیابی می‌کنید؟

همکاران من در دانشگاه بیرجند از جمله اساتید برجسته، با تجربه و متعهد کشور هستند و همگی با تمام توان برای تربیت نیروی انسانی متخصص و ارتقای سطح علمی و مهارتی دانشجویان تلاش می‌کنند.

در گروه مهندسی معدن، همواره سعی شده است تا آموزش‌ها علاوه بر مبانی تئوریک، جنبه‌های عملی، آزمایشگاهی و صنعتی نیز داشته باشند تا دانشجویان بتوانند در آینده نقش مؤثری در صنعت معدن کشور ایفا کنند.

با این حال، یکی از چالش‌های جدی که با آن روبه‌رو هستیم، کاهش انگیزه و ناامیدی در میان بخشی از دانشجویان است که این مسئله عمدتاً ناشی از کمبود فرصت‌های شغلی متناسب با تخصص آنان، فاصله میان صنعت و دانشگاه، و کم‌توجهی به نقش فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های مناطق کمتر توسعه‌یافته است.

با وجود این مشکلات، ما به عنوان اعضای هیئت علمی دانشگاه بیرجند همواره تلاش کرده‌ایم با ایجاد انگیزه، راهنمایی پژوهشی، و برقراری ارتباط میان دانشجویان و واحدهای صنعتی، مسیر رشد علمی و حرفه‌ای آنان را هموار کنیم.

باور دارم که با حمایت بیشتر از دانشگاه‌های منطقه و تقویت ارتباط با صنعت، می‌توان نیروی انسانی متخصص و کارآمدی را برای آینده بخش معدن کشور پرورش داد.

*چه توصیه‌ای به دانشجویان و پژوهشگران جوانی دارید که علاقه‌مند به ادامه مسیر در حوزه معدن و پژوهش‌های کاربردی هستند؟

توصیه من به دانشجویان و پژوهشگران جوان این است که با انگیزه، پشتکار و هدف‌مندی وارد مسیر پژوهش شوند و هیچ‌گاه از سختی‌های راه دلسرد نشوند.

حوزه معدن، به‌ویژه در ایران، ظرفیت‌های گسترده‌ای برای نوآوری و پژوهش‌های کاربردی دارد و کشور ما به متخصصانی نیاز دارد که بتوانند با دانش روز و نگاه علمی، مشکلات واقعی صنعت را حل کنند.

توصیه می‌کنم در کنار یادگیری مفاهیم تئوریک، مهارت‌های نرم‌افزاری، آزمایشگاهی و تحلیلی خود را نیز تقویت کنند و تا حد امکان در پروژه‌های صنعتی و میدانی شرکت کنند تا تجربه عملی به دست آورند.

مطالعه مستمر مقالات روز دنیا، آشنایی با فناوری‌های نوین (مانند شبیه‌سازی عددی، هوش مصنوعی و اتوماسیون در معدن و یادگیری زبان انگلیسی نیز از ارکان اصلی موفقیت پژوهشی است.

در نهایت، باور داشته باشید که پژوهش واقعی زمانی ارزشمند است که به بهبود عملکرد صنعت و ارتقای کیفیت زندگی مردم منجر شود و بنابرین با روحیه همکاری، تفکر خلاق و احساس مسئولیت اجتماعی، می‌توان مسیر پیشرفت در حوزه معدن را هموار و پربار ساخت.

*با توجه به جایگاه جهانی شما در جامعه علمی، چه چشم‌اندازی برای آینده پژوهش‌های معدنی در ایران متصور هستید؟

با توجه به جایگاه علمی و تجربیات پژوهشی، معتقدم که آینده پژوهش‌های معدنی در ایران پتانسیل بالایی برای رشد و تحول دارد، به شرط آنکه مسیر فعالیت‌های علمی با نیازهای واقعی صنعت و جامعه همسو باشد.

ایران از نظر ذخایر معدنی بسیار غنی است و اگر بتوانیم علم، فناوری و صنعت را به‌طور مؤثر به هم پیوند دهیم، می‌توانیم ارزش افزوده بالایی برای کشور ایجاد کنیم.

چشم‌انداز من شامل چند محور است که محور اول تحول فناورانه در فرآوری مواد معدنی است چرا که با بهره‌گیری از شبیه‌سازی عددی، هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین، می‌توان بهره‌وری و راندمان معادن و کارخانه‌های فرآوری را به شکل چشمگیری افزایش داد.

محور دوم ارتباط قوی‌تر دانشگاه و صنعت است و ایجاد پروژه‌های تحقیقاتی کاربردی مشترک و مراکز نوآوری معدنی در استان‌ها، باعث می‌شود توان علمی کشور در خدمت بهره‌برداری بهینه از منابع معدنی قرار گیرد.

محور سوم نیروی انسانی متخصص و کارآمد است چرا که با تمرکز بر آموزش عملی و پژوهش‌های کاربردی، می‌توان نسلی از مهندسان معدن و پژوهشگران را پرورش داد که توان حل مسائل صنعتی و توسعه فناوری‌های نوین را داشته باشند.

محور بعدی نیز توسعه پایدار معدنکاری است و با توجه به اهمیت محیط زیست و مدیریت منابع، پژوهش‌های معدنی آینده باید با نگاه به پایداری و کاهش اثرات زیست‌محیطی انجام شوند.

با همت دانشگاه‌ها، صنایع و سیاست‌گذاران، می‌توان امیدوار بود که ایران به جایگاه برجسته‌ای در پژوهش‌های معدنی منطقه و جهان دست یابد و منابع معدنی کشور، با دانش و فناوری بومی، به بهترین شکل بهره‌برداری شوند.

*در پایان، اگر بخواهید پیامی برای مردم خراسان جنوبی و مسئولان استان در زمینه حمایت از علم، پژوهش و بهره‌وری از ظرفیت‌های معدنی داشته باشید، چه می‌فرمایید؟

پیام من به مسئولان صنایع معدنی استان این است که با همکاری نزدیک با دانشگاه بیرجند و استفاده از ظرفیت علمی و فناورانه اساتید و پژوهشگران این دانشگاه، پروژه‌ها و نیازهای صنعتی خود را به شکل بهینه و مؤثر پیاده‌سازی کنند.

تجربه نشان داده است که همکاری دانشگاه و صنعت می‌تواند راهکارهای عملی و اقتصادی برای بهبود عملکرد کارخانه‌ها، افزایش راندمان فرآوری و کاهش هزینه‌ها ارائه دهد.

علاوه بر این، انجام پروژه‌های مشترک با دانشگاه، علاوه بر ارتقای فناوری، می‌تواند از بخشودگی‌های حقوق دولتی و مالیاتی برای صنایع معدنی نیز بهره‌مند شود چرا که با ایجاد این تعامل سازنده، صنایع استان می‌توانند همزمان با توسعه اقتصادی، به ارتقای علمی و فناورانه منطقه نیز کمک کنند.

کد خبر 6632158

• صنایع معدنی کمترین آسیب را از تحریم می‌بیند/بهره برداری ۳میلیارد دلار پروژه معدنی در سال جاری

• جهاد دانشگاهی و اداره کل صمت استان سمنان تفاهم نامه همکاری امضا کردند

• جزئیات معافیت جدید از حقوق دولتی معادن/ پژوهش کنید معاف شوید

• 

• 

• نماینده دوومیدانی ایران در دور مقدماتی حذف شد

• امام جمعه گناوه: امید موثرترین سلاح در مقابله با جنگ نرم دشمن است

• شجاع:تعداد ۵۰ بسته مواد مخدر در هنگ مرزی تایباد کشف شد

• مصدومیت مانع ادامه کار نماینده تکواندو ایران شد

• کرمانشاه میزبان المپیاد استعدادهای برتر هندبال کشور

• دانشمند برتر جهان در دیار معادن؛ وقتی گنج علم بومی در غربت می‌درخشد

• اپل در دادگاه رقابت انگلیس باخت

• دو شمشیرباز کرمانشاهی در اردوی تیم ملی شمشیربازی

• جانی دپ برای پارامونت سرود کریسمس سر می‌دهد؛ بازگشت به هالیوود

• پیکر مطهر جانباز شهید «حسن بهرام‌فر» در مشهد تشییع شد

• شکست اتحادیه اروپا در استفاده از دارایی‌های بلوکه شده روسیه

• زلنسکی: در نشست با پوتین تبادل اراضی را قبول نمی‌کنم

• لغو کامل مجوز بانک آینده؛ آغاز فرآیند «گزیر» با انتقال سپرده‌ها

• بی‌دولتی در فرهنگ؛ اگر وزارتخانه‌ نباشد چه اتفاقی می‌افتد؟

• حمله‌ها و سکته‌های قلبی تقریباً قابل پیش‌بینی هستند

• حماس: رئیس ستاد کل نیروهای مسلح یمن در راه دفاع از فلسطین شهید شد

• ۲ شهید در حمله اسرائیل به جنوب لبنان

• الحوثی:برای مقابله با عبور دشمن ازخط قرمز آماده هستیم

• جزئیات تکمیل ظرفیت پذیرش دستیار فوق تخصصی پزشکی؛ اعلام ظرفیت پذیرش

• قاچاق سوخت دیگر امن نیست؛ رصد ۱۶۹ هزار ناوگان متخلف

• 

  روزنامه‌های ورزشی پنج‌شنبه یکم آبان ۱۴۰۴

• 

  روزنامه‌های اقتصادی پنج‌شنبه یکم آبان ۱۴۰۴

• 

  روزنامه‌های صبح پنج‌شنبه یکم آبان ۱۴۰۴

• سرور اچ پی
• مانتو
• هتل های تهران
• حرف آخر
• مهرینو
• تهران تایمز
• روزنامه آگاه