طب سنتی ایرانی، مکتبی پیشگیرانه و مبتنی بر حفظ سلامت است که با تکیه بر اصولی مانند تعادل مزاج، تدبیر تغذیه، خواب، حرکت و شرایط محیطی، تلاش می‌کند تندرستی انسان را حفظ کند و این رویکرد، سبک زندگی را محور سلامت می‌داند.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، طب سنتی ایرانی تنها یک مجموعه از توصیه‌های تجربی نیست، بلکه مکتبی علمی و منسجم به شمار می‌رود که از دل تاریخ و تجربه‌های حکمای بزرگ ایرانی بیرون آمده است و این طب، درمان‌محور نیست و بر پیشگیری و حفظ سلامتی تمرکز دارد و مفاهیمی مانند حفظ الصحه نشان می‌دهد که نیاکان ما به‌خوبی می‌دانستند پیشگیری بهتر از درمان است.

در طب سنتی ایرانی، سلامت انسان بر پایه شش اصل مهم بنا شده است که شامل تدبیر آب‌وهوا، کنترل استرس، تنظیم مواد دفعی، مدیریت خوراک و نوشیدنی، تعادل خواب و بیداری و حرکت فیزیکی می‌شود و این اصول، نه‌تنها در طب سنتی، بلکه در پزشکی مدرن نیز به‌عنوان پایه‌های سبک زندگی سالم شناخته می‌شوند و این هم‌گرایی نشان‌دهنده عمق و اعتبار علمی طب سنتی است.

آنچه در طب سنتی به‌عنوان تدابیر حفظ الصحه شناخته می‌شود، در پزشکی غربی با عنوان سبک زندگی سالم مطرح شده است و این شباهت‌ها نشان می‌دهد که طب سنتی ایرانی، با وجود قدمت تاریخی خود، با نیازهای روز هم‌خوانی دارد و می‌تواند مکملی مؤثر برای پزشکی مدرن باشد.

یکی از مفاهیم بنیادین در طب سنتی، شناخت مزاج است؛ هر فرد با مزاجی خاص متولد می‌شود که باید در طول زندگی آن را حفظ و متعادل کند و مزاج سرشتی مانند نقشه‌ای برای سبک زندگی فرد عمل می‌کند که شناخت آن می‌تواند به انتخاب‌های بهتر در تغذیه، خواب، فعالیت و حتی روابط اجتماعی کمک کند.

۶ مؤلفه مهم برای حفظ سلامت و تندرستی در طب سنتی

محمد مظاهری، دکترای تخصصی طب سنتی ایرانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه طب سنتی ایرانی، مکتبی جامع و پویا است که از نیاکان به ما ارث رسیده است، اظهار کرد: در این مکتب، حفظ الصحه مورد توجه قرار می‌گیرد که به معنای اقداماتی است که افراد بتوانند با مد نظر قرار دادن آنها، سلامت و تندرستی خود را حفظ کنند.

وی با بیان اینکه حفظ تندرستی و سلامتی در طب سنتی، شش مؤلفه مهم دارد، افزود: تدبیر آب‌وهوا، تدبیر استرس‌ها، تدبیر مواد دفعی، تدبیر آنچه که می‌آشامیم و آنچه که می‌خوریم، تدبیر خواب و بیداری و تدبیر حرکت و سکون و حرکت فیزیکی انسان، از مؤلفه‌های حفظ الصحه به شمار می‌رود.

دکترای تخصصی طب سنتی ایرانی با بیان اینکه حکمای طبی ایرانی، طی قرون متمادی معتقد بودند که اگر انسانی می‌خواند سلامت خود را حفظ کند یا بیماری به سلامت اولیه بازگردد، باید هوایی که استنشاق می‌کند، آبی که می‌نوشد، غذایی که می‌خورد، ورزشی که انجام می‌دهد و مواد دفعی بدن خود را تنظیم کند، تصریح کرد: امروزه در متد غربی، به این اقدامات تنظیم سبک زندگی گفته می‌شود.

ضرورت شناخت مزاج سرشتی و تلاش برای حفظ، تعدیل و تنظیم آن

مظاهری با بیان اینکه ۸۰ درصد طب سنتی ایران، مبتنی بر حفظ سلامتی است و ۲۰ درصد به درمان می‌پردازد و از روش‌های مختلف درمانی استفاده می‌کند، ادامه داد: برگ زرین در طب ایرانی، پرداختن به سلامتی است که یکی از مؤلفه‌های اصلی آن، تعادل و توازن مزاج به شمار می‌رود که هر فرد از مزاجی خدادادی برخوردار است که به آن مزاج سرشتی، پایه و خلقی گفته می‌شود.

وی با بیان اینکه در واقع افراد با مزاح سرشتی خود متولد می‌شوند و وظیفه دارند مزاج خود را حفظ، تعدیل و تنظیم کنند، گفت: افراد باید به گونه‌ای زندگی و سبک زندگی مناسبی انتخاب کنند که مزاج سرشتی آنها در وضعیت تعادل قرار گیرد، از همین رو افراد باید مزاج خود را بشناسند و در راستای تعادل آن گام بردارند.

دکترای تخصصی طب سنتی ایرانی با بیان اینکه غذاها و نوشیدنی‌ها دو طبع اصلی گرم و سرد و دو طبع فرعی خشک و تر دارد، اضافه کرد: اینکه یک ماده در بدن چه کیفیتی به وجود می‌آورد، بستگی به این دارد که چه میزان از کیفیات بیان شده در آن ماده وجود داشته باشد و اگر یک ماده غذایی شیرین یا تلخ باشد، این ماده غذایی در بدن ایجاد حرارت می‌کند و گرم است و در صورتی که ماده غذایی ترش یا بی‌مزه باشد، به طور کلی ایجاد سردی می‌کند، اما به طور کلی، استثنا نیز وجود دارد.

در طب سنتی، غذاها و نوشیدنی‌ها نه‌تنها برای رفع گرسنگی، بلکه به‌عنوان عامل مؤثر بر مزاج و سلامت بدن در نظر گرفته می‌شوند و طبع گرم، سرد، خشک و تر هر ماده غذایی می‌تواند تأثیرات متفاوتی بر بدن داشته باشد و این نگاه، غذا را به ابزاری برای درمان و پیشگیری تبدیل می‌کند.

حکمای طب سنتی ایرانی، با مشاهده دقیق طبیعت و بدن انسان، اصولی را تدوین کرده‌اند که هنوز هم کاربرد دارند، آنها با تلفیق تجربه، منطق و شهود، دانشی را بنا نهادند که در آن انسان، موجودی پویا است و می‌تواند با رعایت اصولی هرچند ساده، از بیماری‌ها در امان بماند و این نگاه انسانی و جامع، طب سنتی را از صرف درمان‌گری فراتر می‌برد.

با افزایش علاقه جهانی به طب‌های مکمل و سنتی، طب سنتی ایرانی می‌تواند نقش مهمی در سلامت عمومی ایفا کند و در صورتی که این دانش با پژوهش‌های علمی همراه شود، می‌تواند به‌عنوان یک نظام درمانی معتبر در کنار پزشکی مدرن قرار گیرد و این تلفیق، نه‌تنها به حفظ میراث فرهنگی کمک می‌کند بلکه راهی نو برای ارتقای سلامت جامعه می‌سازد.

کد خبر 891098